Nina Szmyt znakomita poetka, łączy twórczość z jasnymi etycznymi zasadami. Siłą bezsilnych przenicować się nie pozwoliła. W muzyce i literaturze znalazła przestrzeń wolności - nie poddając się ani lękowi, ani rozpaczy.

W dobie anarchii mylonej z demokracją przywraca ludzkim twarzom ich świętość. Wierna Wielkiej Sztuce, która nie rodzi się z obsesji, nienawiści i egoizmu - tylko z miłości i pragnienia piękna. 

 

Belferowska powaga, ironiczny żart, moralna pasja poddana rygorom elegancji. 

Dama poezji. Matka Polka. Babcia. 

Piękno i sens jej wierszy ponadczasowy. 

Prosta, komunikatywna forma, a jak mówi Paulo Coehlo:

"Rzeczy proste są najbardziej niezwykłe i tylko mędrcy potrafią je pojąć".

 

Jak najkrócej scharakteryzować Jubilatkę?

Nie jest łatwo mówić o osobie, która ma sceptyczny stosunek do pochwał i komplementów. 

Talentem wspina się wysoko, pomagając Atlasowi podtrzymywać niebo. Budowla nie drży ze strachu przed deszczowymi burzami ani przed upływem lat. 

Wenę twórczą z miłości bierze

pamięć jej złoży kadzidła w ofierze

Uosobienie spokoju, oaza czułości

kocha młodzież, ogród, lubi gości

Książki i płyty gościom rozdaje

takie są wrażliwości zwyczaje

Wiersze Niny Szmyt mają w sobie muzykę. Poezja liryczna - gra nutami słów. Pod woalką ukryta twarz wdzięku. Czy to nie najczystsza forma sublimacji?

 

Nekrolatria w wierszach oparta na wierze w istnienie duszy i życia po życiu, jednoznaczna. Na cmentarzu leżą wspomnienia. Pamięć zapisuje je na kartkach tomiku. Cytat z tomiku "Cmentarze":

<Wszystko się kończy

na początku Tamtego świata>

(a' propos: Z całą pewnością Nina nie chodzi na cmentarz po to by porozmawiać o hazardzie)

Leżąc pod gruszą obserwuje ptaki, mrówki, motyle, owady, ptaki i ulubione koty. Adoracja natury dosłowna

czy wręcz - niewinna. Zachwycenie sakralną budowlą a także rynsztokiem, w którym utopił się ostatni niebieski motyl tego lata. 

Ogród, w głębi głusza 

koślawa stara grusza 

sosnowa podłoga

herbu trwoga

o pamięć

aby proporce rozpościerała 

czyny sławne pradziadów ogłaszała 

 

Ewa Demarczyk - "Groszki i róże"- 

"masz takie usta czerwone jak pożar"

- mówiło młodzieńcze niebo

Stanisław Soyka - 

<Życie nie tylko jest po to by brać>

<dlaczego miłość to takie trudne uczucie>

<Niech całują cię moje oczy, myśli>

<Miękkie babie lato 

kości grzało

młody był

bogiem był 

i… gnał…>

<Czas 

uczy nas pogody> 

"Dopóki ziemia obraca się, dopóki jest tak czy siak…

Panie obdaruj każdego, czego mu w życiu brak  

mędrca obdaruj głową - sypnij grosza szczęściarzom, 

daj każdemu po trochu i mnie w opiece swej miej…''

Literat w laurowym wieńcu

mając pustkę w kieszeni

ma skarb - umysł pełen twórczego natchnienia

Nikt i nic Ci tego Nino nie odbierze

Polityka ją mierzi

odkąd sejm buławę clowna dzierży

waśniami politycznego bałaganu

stoi polska racja stanu

i z prawej, i z lewej 

równo krew zalewa

Podkasana muza i komedia nie ma zalet

wartość ma tylko teatr, opera i balet

Karenina i Oniegin piruetem w balecie wyciskają łzy

Beethoven, Mozart, Chopin to twórcze jej "my"

Jazz, fortepian -Zbigniew Preisner, Leszek Możdżer

miłością muzyki ognia płonie serca menadżer.

Pisanie jest potrzebą, zabawą, sprawdzaniem siebie, próbą opisu świata. Poezja światy stwarza. Nina tworzy świat bawiąc się formą, strukturą wiersza, metryką. Zadając pytanie - dlaczego nie poigrać oktostychem tworzy żartobliwą fraszkę, sentencję, epigramat. 

Cytując wypowiedź ("Imieniny matki")

<Mamo

w kondycję ludzką wpisany jest ból.>

- "Oratio recta" wydobywa piękno i to, co dobre i godne pochwały.

Bawiąc się bezokolicznikami w "Westchnieniu na balkonie" pisze:

<uzmysłowić

ucieleśnić

zazielenić

obejść

odejść>

dowodząc, że ta uniwersalna forma otwiera szeroki świat wrażeń.

Od 42 lat "ujeżdża" kolejne samochody, a już 21. jest - jak mówi - ostatnim, bo już oczy nie te i rutyna nie ta

zwłaszcza, na ulicach dużego miasta.

Miała dwóch mężów. Z pierwszym dwóch synów i troje wnuków. Obaj mężowie - jako, że ma w tym zakresie dobrą rękę- ożenili się niebawem, a Nina została 

ze spokojem duszy.

I tak sobie jest

zapisując kolejne to, co jej oczy ucałują.

Są jubileusze, których bukiet twórczości

wiąże nie tylko łza wzruszonego czytelnika, ale kokarda przyjaźni. 

Sejf z kopertą i medalami

przed nami zamknięty

Cóż są warte drzwi urzędu

przez które wejść nie można

Ząb czasu nas podgryza 

lecz nie zatrzyma w ryzach

Problem za problemem łączy

jak żyć wśród pajęczyn

Gratulując dzisiejszego Benefisu życzę 

- wiele wspólnych nut w rodzinie.

- za oknami domu pięknego pejzażu

a na posesji 22-go auta - Maybacha w garażu. 

Dziękując za uparte i skuteczne budowanie autorytetu literata, spełnienia życzę:

niech "Trzy one" na "Balkonie z ławką" chwaląc "Twe Biblijne Imię" "Uwierzą w motyle" i zmartwychwstanie "Cmentarzy"!

 

Laudacja odczytana w dniu 9 września 2010 r podczas Benefisu Niny Szmyt w Bibliotece Raczyńskich w Poznaniu

/-/Danuta Bartosz

Krótki rys biograficzny

O Ninie Szmyt wiemy wszystko - a przynajmniej to wszystko, co można wiedzieć o intelektualistce, poetce, która sprawdziła się we wszystkich rolach. 

Nina Szmyt urodziła się w 1944 roku w Śremie. Jest absolwentką Wydziału Filologicznego UAM w Poznaniu. Całe życie związana ze Śremem, pracowała w szkole ucząc języka polskiego, jednocześnie trudniąc się pracą dziennikarską w lokalnych gazetach. 

Debiutowała na początku lat 60-tych wierszami na łamach czasopism młodzieżowych. Pierwszy tomik "Uwierzyć w motyle" ukazał się w 1996 r., na ostatni 

- jeszcze za wcześnie…

Jej wiersze tłumaczono na język czeski i niemiecki. Niektóre z wierszy znalazły się w antologiach: "Śremskie uliczki", "Śremski Wernisaż" I i  "Śremski Wernisaż Poetycki" II, "Wy jesteście świadkami tego".

"Krzysztof Maciejewski, do strof poetyckich Niny napisał muzykę i w ten sposób powstał koncert, potem płyta z poezją śpiewaną "Wiersz prosty". Telewizja Poznańska nagrała etiudę filmową według scenariusza i w reżyserii Miry Sikorskiej z pięknymi zdjęciami Mieczysława Chudzika powtarzając tytuł "Wiersz prosty", gdzie również zagrały jej teksty. W przygotowaniu "Różowa łąka" i szkic o Stanisławie Przybyszewskim z zamierzonego cyklu esejów Meteory Młodej Polski."

Od wielu lat współpracuje z Biblioteką Publiczną Miasta i Gminy w Śremie, a od ubiegłego roku także z Klubem Młodego Literata Poznaniu. 

Warsztaty poetyckie dla dzieci i młodzieży uczestniczą w projektach poetyckich: "Poetycka Przystań", "Rok z poezją" dając młodzieży literackie błogosławieństwo.

Nina Szmyt jest członkiem Wielkopolskiego Oddziału Związku Literatów Polskich.

Uwaga: więcej informacji na stronach: www.zlpwielkopolski.pl oraz www.nina-szmyt.za.pl